Wat kan tegenvallen
Verkopen van het oude huis
Iedereen met een huurhuis heeft deze stress niet, maar het overgrote deel van de emigranten heeft een koophuis. En ja, dat moet wel verkocht worden en na alle stress op de huizenmarkt en de financiele markten is dat nog lang niet altij thet gemakkelijkste. Toch wel het belangrijkste.
Van vele mede emigranten hoor ik het probleem. Als je huis niet verkocht is, ga dan niet. De kosten voor twee huizen lopen gigantish op en daarop zijn de meeste buffers niet voorbereid. En let op, als je wel verkocht hebt, zorg dan dat er betaald is voor je vertrek.
Dat was onze grote fout, de transportacte zou pas op 2 augustus worden getekend en toen bleek dat er geen geld was, ging alles verkeerd. Maar goed je gaat naar oplossingen zoeken en waar een wil is, is een weg. Welliswaar soms een hele lange weg.
We probeerden van alles om het huis te behouden, maar helaas ging die droom in rook op. We konden het niet langer dan een jaar huren en toen bleek ons oude huis nog steeds niet betaald. Ongelooflijk maar waar. Je kan boos worden, gaan schreeuwen, gaan janken, het maakt allemaal niets uit, maar het heeft grote impact op je leven.
Oplossingen zijn soms ver te vinden en uiteindelijk kom je uit bij nieuwe problemen. Huwelijksproblemen. Nu zal ik daar verder in het blog nog wel eens het een en ander over vertellen, maar nu is het tijd voor aandacht voor het huis. Wonen moet je immers ergens.
Zoeken naar alternatieven was niet makkelijk. Verhuurders willen allemaal referenties uit het land zelf en die heb je natuurlijk niet. Nee, hoe zo. We zouden immers kopen. Enfin, na veel heen en weer ingekocht in een appartement. Maar ook daar moet je weer oppassen dat de maandelijkse kosten niet groter zijn dan je lief is. Want de vaste maandelijkse lasten kunnen ontzettend hoog zijn!
Door de scheiding heb ik een jaar lang gewoond van het ene vakantiehuis naar het andere. Een onmogelijk leven en dat heb ik mijn kinderen dan ook niet aan willen doen. Dus maakte ik keuzes, achteraf gezien niet altijd de meest wijze keuzes, maar je denkt in de eerste instantie aan je kinderen. En dat was bij mij dan ook de drijfveer om voor hun te zorgen dat ze een stabiele woonplek hadden.
Barre Winter
Leek eerst de winter niet te komen in 2011, tot Sinterklaas hadden we geen sneeuw, daarna slaat hij toe. Tot kerst blijft het kwakkelen met het weer. Sneeuw valt en regent weg. Dan eindelijk een paar dagen voor de kerst komen de grotere hoeveelheden en blijft het liggen.
De winter wordt door de sneeuw dragelijker. Want was het eerst aardedonker, nu weerkaatst maanlicht als we geen daglicht hebben. We zitten te zuidelijk voor een echte poolnacht, maar we zitten op een plaats waar we een aantal weken geen direct zonlicht hebben omdat de zon niet over de bergen komt.
Eind januari word ik ziek. Die vrijdag ga ik naar de dokterspost en tegen mijn verwachting in word ik plotseling opgenomen. Ik bel naar huis om te vertellen wat er is gebeurd en dat ik moet blijven. Hoewel ik vraag of hij wil komen met de kids, is het antwoord zoals verwacht negatief. Ik strijd mijn bittere strijd tegen de buikpijn en ik probeer de school die maandag te bellen om te kijken of de jongens wat eerder weg mogen zodat ze een half uurtje bij mij kunnen zijn en dan toch met gewoon taxivervoer naar huis.
Dan krijg ik ineens te horen dat de oudste is verdwenen. Mijn gedachte is gelijk, die is naar het ziekenhuis! Buiten is het -40 graden en in de nacht was het -48. Ik weet gewoon dat hij er niet op gekleed is om die 2,5 km te lopen. Meteen gaat men hem met auto's zoeken en al snel wordt hij als een ijsklontje bij mij afgeleverd. Ook de jongste wordt opgehaald en zo zijn we die middag in elk geval even samen.
In Februari blijven de temperaturen vreselijk laag en pas half maart komt er wat warmte om de hoek. De ergste winternacht is eind januari weg. Dan lengen de dagen al zo dat het niet meer zo donker is.
Op zoek naar oplossingen
In die strijd naar het zoeken van oplossingen merkte ik dat er dus veel dingen zijn die fout kunnen gaan. En helaas mag ik wel zeggen dat wij er een groot aantal van hebben beleefd.
Het belangrijkste is wel dat je met beide partners exact dezelfde koers vaart. Daar kan namelijk al heel veel fout gaan. Bijvoorbeeld de taal. Voor mij prio 1, voor mijn was het dus geen prioriteit. Ik wilde zo snel mogelijk tweetalig in huis worden, om vervolgens de nieuwe taal te gaan spreken. Daar was dan ineens heel veel verzet tegen.
Voor mij stond het belang van de kinderen voorop. Zij zouden het meest gebaat zijn bij het vlot leren van de taal. Maar het moet een samenspel zijn. Zo niet, dan is succes niet meer gegarrandeerd. In ons geval werkte mijn ex in het geheel niet mee aan mijn pogingen om de Zweedse taal te leren.
Een ander probleem is dat er vaak weinig tolken beschikbaar zijn om behulpzaam te zijn bij juridische, financiele of medische zaken. Het meenemen van je journaal uit Nederland is een must, maar zorg voor een extra kopie! Vraag mij niet hoe, maar men heeft het klaargespeeld alle kopieen uit Nederland zoek te maken. In Zweden kun je zelf geen tijd boeken bij een tolk, je kan dus niets voorbereiden. Wel jammer.
De school
Niet die van de kinderen maar die van het volwassenen onderwijs viel vreselijk tegen. SFI zou een uitkomst bieden voor hen die zich in Zweden vestigen, maar tot slot kwam ik terecht in een klas met mensen die nog niet eens het alfabet kenden zoals wij dat gebruiken.
Lessen duurder afschuwelijk lang en de herhalingen maakten me wanhopig. Ik wilde verder. Ik moest verder. Ik wilde niet leven in een land zonder de taal machtig te zijn. Lezen dat ging wel, maar spreken en schrijven was nog een ramp. Hoe los je dat dan op?
Allereerst merkten ze al snel dat ik mooi kon voorlezen, ook al snapte ik geen hol van wat ik las. Dus begon ik mijn dagen met de krant voor te lezen aan mensen die wel Zweeds verstonden, maar geen Zweeds konden lezen. Dat was een hele uitdaging en al snel kreeg ik wel heel veel plezier in. Mijn uitspraak was prima, vooral eigenlijk doordat de talen vrij dicht bij elkaar liggen.
Daarna ging ik gewapend met een beeldwoordenboek, echt dat ding is me heiliger geworden dan de bijbel, naar de winkel. Met handen en voeten en mijn woordenboek ging ik de strijd aan. Ik probeerde van af het begin Zweeds te praten en dat ging veel sneller dan SFI.
Het werken met tolken is me ook gruwelijk tegen gevallen. Er waren hier in Zweden weinig tolken en sommige waren ronduit slecht te noemen. Als ik probeer complexe medische problemen uit te leggen en de helft wordt niet vertaald, dan raak je gestresst. De oplossing vond ik door dan de afspraak op te schorten. Thuis alles in Engels op papier te zetten en dan opnieuw het gesprek aan te gaan.
Stroomloos
Het lijkt soms even romantisch, maar als je geen vedspis (houtkachel met fornuis) of een gaskoker hebt, dan wordt het wel een ander verhaal. Ik hoor mensen de eerste dagen nog niet klagen, maar daarna wordt het toch moeilijker.
Het probleem is namelijk het volgende. Als je geen stroom hebt, dan heb je ook geen pomp meer die de warmte van je houtkachel rond kan pompen. Heb je alleen een luchtwarmtepomp of electrische verwarming? Dan staat alles stil. Dus ondanks alle mededeling hoe vuil een houtkachel wel niet zou zijn, hout toch maar zoiets achter de hand.
Het ligt er ook nog aan hoe donker het buiten is. Zit je precies in de poolnacht dan gaan de kaarsen erg hard. En als het buiten dan ook nog eens 35 graden vriest, dan start ook je auto niet meer. Want ook je verwarming van de motor en eventuele coupeverwarming staan nu ook stil.
Zorg dus, waar je ook woont, dat je altijd bepaalde zaken goed op voorraad hebt. Waxinelichtjes en kaarsen kun je niet genoeg in huis hebben. Ze geven niet alleen licht maar ook warmte in geval nood. Tot op heden ben ik nooit langer dan 5 dagen zonder stroom geweest en tot nog toe altijd zonder problemen.
Toch is het niet altijd even gemakkelijk een uur zonder stroom als je net gaat koken is heel irritant. Ik heb me wel aangeleerd dat ik dan gewoon overga tot een koude maaltijd. En dan misschien later nog een keer een warm extraatje.
Het persoonlijke
Pas 7 jaar na emigratie ben ik in staat dit deel van de emigratie te verwoorden. Mijn woede, mijn teleurstelling, mijn verdriet. Ze hebben inmiddels een plaatsje gekregen.
Ik ben een mens dat voor zijn gezin wil zorgen. Dus wat lekkers bij de koffie bakken we liefst zelf. Iets dat ik in Limburg niet kon omdat men de vlaaien van de bakker wilde hebben. Nu ben ik nooit echt een held geworden in het bakken van vlaai omdat er altijd commentaar op was. De bakker dit, de bakker dat.
Nog erger vond ik dat er nooit een compliment was. Uiteindelijk ga je er dus wel naar vragen, maar het voelt nooit zo goed als een compliment dat je gewoon krijgt.
Verder het eeuwige vragen. Wil je dit doen? Een schilderij ophangen kon wel een jaar tot wel 14 jaar duren. Ik weet niet eens of ze in de container zitten die nu eindelijk naar Zweden gaat komen of dat ik ze weggegooid heb. 8 Prachtige kleine litho's die bij elkaar pasten, ze hebben nooit de muur gehaald.
De lijst is eindeloos lang en ik besef dat het deels ook aan mij lag dat ik het zo ver heb laten komen. Want aan de ene kant vecht je voor je gezin. Maar mijn gevecht was zoveel meer. Het vechten tegen het altijd weer uitgescholden worden, beschuldigd worden van zaken die je nooit hebt gedaan. De bedreigingen. Maar vooral ook het vechten om voor vol aangezien te worden.
Zittende in een rolstoel praten veel mensen over je heen. En het ergste voor mij was dat mijn ex niets deed om dat te veranderen. Hij was allang blij als we weer weg konden uit een winkel of waar we iets moesten regelen.
Het waren voor mij allemaal puzzelstukjes die nooit op zijn plaats vielen. Vooral omdat ik altijd weg wilde uit Nederland. Enfin, zo goed mogelijk toch op tafel gelegd dat dit moest veranderen. Ik kan niet overal alleen voor staan. Ik wil niet overal alleen voor staan. Duizenden beloften kreeg ik. Ja in Zweden wordt alles anders. Nou vergeet het maar. Het ging van kwaad tot erger. Nog meer stond ik alleen voor zaken. Vertalen op school voor de kinderen had 1 groot voordeel dat ik op die manier zelf de taal ook steeds makkelijker ging spreken. Maar het geleerde thuis toepassen ho maar. Want daat ging hij dan weer niet in mee. Hij wilde thuis absoluut geen Zweeds gaan praten. En dat was toch een van de beloften....
Na enkele maanden bereikte ik een echte impasse. Ik kon niet verder. Sloot me af en op in de caravan of bij de buren. Kwam als het even kon niet in het huis als de kinderen er niet waren of mijn hulp niet direct nodig hadden.
Opnieuw dreigde een zwart gat. Dit keer echter wel met licht aan het einde van de tunnel. Want mijn verlangen om altijd van huis weg te willen was weg. Ik was thuis. Mijn "heimwee" naar verre bestemmingen was in een paar maanden helemaal weg. Natuurlijk wil ik in de toekomst als het even kan nog wel wat reizen maken, dat zit in mijn bloed, maar het is geen must meer om me goed te voelen.
Gesprekken waren zo goed als onmogelijk en de schuld lag altijd bij iemand anders. Ik wilde zo niet verder. Het was het moeilijkste besluit dat ik ook heb moeten nemen, maar uiteindelijk besefte ik dat het onvermijdelijk was. Dat ik hier al die jaren naar toe had geleefd.
In december 2012, 18 maanden na ons vertrek dus, kwam een noodbericht aan. Mijn moeder lag op sterven. Of ik naar huis wilde. Ja, ondanks alles wilde ik afscheid kunnen nemen. Dus met hulp van mijn familie vertrok ik accuut naar Nederland. Alwaar ik dus al na en paar dagen heimwee had naar Zweden. Maar de gesprekken met mijn zus had ik ook nodig. En toen ik bij thuiskomt na een reis van ruim 48 uur nog niet eens een knuffel kreeg of een Zalig Kerstfeest deed de bom barsten. We waren op dat moment precies 20 jjaar samen en geen woord daarover. De cadeautjes die ik voor kerst meegenomen had, voor dit jubileum, ze hadden geen waarde meer.
Tuurlijk waren de kinderen er blij mee en dat voelde wel goed, maar dat hij totaal geen zin in leven meer vertoonde was voor mij teveel. Ik zat in een situatie die inmiddels erger was dan de situatie waar ik in Nederland me juist uit had gevochten. Het feit echter dat geen van mijn beste vrienden verbaasd was dat ik wilde scheiden zegt genoeg over mijn situatie denk ik.
De kinderen staan op 1
Nog voor ik het gesprek aanging met mijn ex ben ik gaan praten met de leraren van de kinderen en de curatoren op school. Ik vond het heel belangrijk dat ze, ondanks hun autisme, zouden begrijpen wat voor stap ik had moeten nemen. Ze zijn inmiddels oud genoeg om zaken op hun niveau te begrijpen en met steun van school lukte het dan ook erg goed om hun duidelijk te maken dat pappa en mamma vanaf nu gescheiden wegen zouden gaan.
Juist voor de kinderen bleef ik aanvankelijk heel dicht in de buurt maar ik kon niet weten wat er achter mijn rug om gebeurde. Eerst was er al het feit dat mijn ex niemand vertelde dat ik wilde scheiden. Tot ik uiteindelijk zelf zijn familie maar heb gebeld en heb meegedeeld dat ik niet langer getrouwd wilde zijn. Het hoe en waarom heb ik buiten schot gelaten omdat dat iets was tussen mij en mijn ex.
De ene crisis leek echter de andere op te volgen. Eerst was daar opnieuw een zelfmoordgedachte, goddank geen poging dit keer, bij een van de kinderen. Dus liet ik alles voor wat het was en zocht hulp. We konden die dag nog terecht bij een psychiater. Hoewel mijn ex steeds gevraagd werd om zijn mening, wilde hij niet actief meedoen aan het gesprek en het was duidelijk dat hij niet wilde meewerken. Daar werd ik dus wel op aangesproken omdat de kinderen bij hem woonden. Ik had hem de flat gelaten zodat de kinderen op hun scholen konden blijven.
In die zoektocht voor help kwam ik wel achter zaken die me angst bezorgden. Al snel was ook het "roken" weer een issue en ik werd gevraagd om hulp te zoeken voor onze zoon. Oke, natuurlijk want ik zou het heerlijk vinden als hij met roken zou stoppen. Tot ik ontdekte dat ik alles deed om het roken te controleren en af te bouwen met hulp van de huisarts, en mijn ex hem gewoon sigaretten gaf. Een mokerslag in mijn gezicht.
Uiteindelijk wilde mijn ex met mijn oudste zoon met vakantie naar Nederland want ze waren zo jaloers dat ik naar Nederland was geweest voor mijn doodzieke moeder! Hoe kan je daar in godsnaam jaloers op zijn????? De waarheid is echter dat hij met de noorderzon vertrok en dat ik bijna een jaar lang niet heb geweten waar hij of mijn zoon waren. Het verhaal wordt nog triester als ik dan ook nog ziek word en geopereerd moet worden terwijl ik nog op zoek ben naar eigen woonruimte. We besluiten in overleg met de jeugdzorg en sociale dienst dat mijn jongste 3 maanden naar zijn pappa in Nederland mag. Dan kan ik alles regelen. Als alles is geregeld dan krijg ik de volgende mokerslag in mijn gezicht.
Het maakt niet uit dat ik zorg geregeld heb, een woning, en ook nog eens een nieuwe school. Mijn ex belet mijn jongste zoon om naar mij terug te keren. Achteraf vrees ik dat het een poging is geweest om mij terug te halen naar Nederland, maar ik denk dat mijn ex niet heeft begrepen dat ik me eindelijk thuis voelde. Dat ik thuis was. Nooit zal ik remigreren want die gevoelens van altijd maar weg willen, dat wil ik echt nooit meer terug.
Daar begon dan ook de lijdensweg. Mijn kinderen worden zo beinvloed dat ik een monster van een moeder ben en vooral dat ik nooit wat voor de kinderen heb gedaan! Ik kan kwaad worden, en ja, dat ben ik ook geweest. Maar mijn ziekte maakte dat ik niet naar Nederland kon reizen en dat wist mijn ex. Vliegen was niet aan te raden in verband met mijn klachten. Ineens was alles dat ik geregeld heb verdwenen en was het mijn ex die alles zou hebben gedaan. Nou dat is een leugen. En die staat alsof hij gedrukt was! Ik heb uren en uren doorgebracht in de stichting waar we onze kinderen tijdelijk lieten opnemen voor diagnostisering. Ik heb gevochten voor mijn kinderen toen ze in de verdrukking dreigden te komen op diezelfde stichting. Ach laat maar. Ik ga me niet verdedigen. Het heeft geen zin.
Maar om dan doodsbedreigingen van je eigen kind te ontvangen, dat was voor mij de druppel die de spreekwoordelijke emmer deed overlopen. De brieven zijn zo heftig dat de politie me aanraadde om aangifte te doen. Maar ik kan het niet. Ik kan niet mijn eigen kind voor de rechter dagen omdat mijn ex hem allemaal leugens heeft zitten vertellen.
En dan ontdek je hoe blind je bent
Als het gaat om je eigen aandeel merk je ineens dat je zelf blind bent voor bepaalde zaken. Een daarvan was dat ik van de regen in de drup was gekomen. Want aan de ene kant was het misbruik van mijn moeder ernstig, maar het misbruik van mijn man voelde meer als verraad.
Misbruik kan namelijk veel meer zijn als mishandeling. Het kan ook zijn dat je sociaal in een isolement wordt gebracht. En vooral ook dat je achter je rug om steeds weer hoort uit derde hand wat er werkelijk gebeurd is.
Een van de zaken die me het diepst geraakt hebben is wel dat alle contacten die ik opbouwde voor ons in Zweden dus door mijn man werden afgekapt. Als ik de pech had niet thuis te zijn als iemand bij ons langs kwam, dan zei mijn man niet dat ze geweest waren, noch dat hij hen kort maar krachtig liet weten dat ze niet welkom waren. En dat deed pijn.
Maar ook het misbruik van het feit dat ik de taal wel leerde. Ik heb talloze brieven geschreven. Ook sollicitatiebrieven, maar hij opende de antwoorden niet eens. Een bedrijf wilde hem zonder meer aannemen. De brief heeft hij nooit geopend. Hij lag in een stapel post tussen het oud papier. Ongelooflijk! Hoe stom kan je zijn?
En dan alle hulp die ik zocht voor onze zoon om van het roken af te komen. Ik bezocht artsen en maakte de weg vrij voor een behandel traject. Helaas gaf mijn ex achter mijn rug om mijn zoon gewoon sigaretten. Ongelooflijk gewoon. Ik kon niet geloven dat het waar was tot ik het hoorde van klasgenoten van mijn zoon. En ik weet dat ze nie t logen, want mijn regel was duidelijk, ik help wel maar dan moet je wel heel eerlijk zijn. Voor een andere jongen en een paar meisjes heb ik wel hulp op gang gebracht. Eerst zonder inmenging van de ouders omdat ze te bang waren, maar al snel merkten ze dat erover praten hielp en gingen ze het gesprek aan. Nooit gelukkigere kinderen gezien. Alleen ik moest lijdzaam toezien hoe mijn zoon zich steeds verder in zijn verslaving vast zette.
Reactie schrijven