Een van de eerste kruiden waarmee ik leerde werken als klein meisje. We hadden grote pollen salie in de tuin en dat was elk jaar een feest om te gebruiken. De plant vergt niet veel onderhoud en gedijt goed in de meeste moestuinen, al stond hij gewoon in onze voortuin. De Fransen noemden de plant vaak “herbe sacrée”, wat heilig kruid betekend.

De botanische naam luidt: Salvia Officinalis.

In de wicca wordt Salie gebruikt voor het reinigen van huizen. Het gaat hierbij om het verdrijven van slechte geesten. De gedroogde salie is meestal witte salie, deze wordt verbrand in het gebouw. Dit doen we vaak met een bosje witte salie en noemen we smudgen. Dit wordt ook toegepast bij het spiritueel reinigen van personen en voorwerpen. Ik zelf leg de voorwerpen graag in een zilveren schaaltje. Door te smudgen wordt de negatieve lading afgevoerd. Smudgen is een Amerikaans-Indiaanse traditie.

Het gebruik van Salie in de keuken is bij veel mensen het gebruik van het gedroogde kruid, maar het verdient de aanbeveling om salie vers te gebruiken. Pluk de bladeren die je die dag wilt gebruiken in de ochtend. Salie geeft aroma aan gerechten. Het wordt vaak gebruikt in marinades, sauzen en stoofgerechten. Salie maakt deel uit van de zogenaamde Provenciaalse kruiden.

In een van mijn boeken vond ik het volgende verhaal over een vrouw die salie zou gebruiken om haar overgangsklachten te verhelpen. Ze kreeg een grote vuist vol met frambozenblad en een grote bos salie. Na verloop van enkele weken ging het beter met de vrouw. De vriendin die haar de kruiden had gegeven wilde weten hoe ze ze had gebruikt. Ze antwoordde. De saliethee vond ze vies en dus had ze het bosje salie voor het raam gehangen waar ze vaak zat. En rook er zo vaak ze eraan dacht aan. Terwijl ze ondertussen van haar thee van frambozenblad genoot en onder het genot van het roken van grote hoeveelheden marihuana. Pas naderhand ontdekte de vrouw die haar de kruiden had gegeven dat de marihuana geldt als een van de meest effectieve kruiden tegen menstruatiepijnen.

Een ouder verhaal over het gebruik van salie stamt van Maria, moeder van Jezus. Zij moest zich verbergen voor soldaten en verstopte zich tussen de salie en bad dat deze haar aan het zicht zouden onttrekken. Ze had succes en tegenwoordig wordt salie nog steeds gebruikt als bescherming tegen inkijk in de tuin vanaf de weg.

Salie als medicijn Salie is erg gezond en wordt al lang erkent als goed voor de gezondheid. Tijdens de pestepidemie werd het gebruikt als ontsmettingsmiddel in de zogenaamde Azijn van de vier dieven. De salie maakt hier deel uit van een kruidenmengsel samen met lavendel, rozemarijn en knoflook. Recept is te vinden onder de recepten. Er zijn diverse varianten en we zullen er een aantal voor u beschrijven die wij gevonden hebben.

Salie is rijk aan vitamine K, antioxidanten, het vertraagt Alzheimer, verbetert de geheugenfunctie, werkt tegen artrose, aderverkalking, astma, diarree en het is ook nog eens een ontstekingsremmer. U kunt van salie een thee bereiden of het drinken met warme melk. Recepten voor thee kunt u vinden onder de recepten. Het drinken van de thee bij het ontbijt is goed voor zowel de hersenen als de maag. Voor het reinigen van de gezichtshuid laat men de saliethee koud worden en gebruikt men het als een reinigende tonic. Dit verbetert de vette huid en helpt bij het herstellen van kleine wondjes en verbrandingen. Maar u kunt de koude thee ook gebruiken als een haartonic. Let wel op, uw haar wordt van deze tonic donkerder. Masseer de tonic in uw hoofdhuid na het wassen.

Verder is salie bijzonder heilzaam bij het behandelen van tandvleesproblemen en ontstekingen van de keel. Spoelen met saliethee ontsmet de mond en keel en helpt de genezing te bevorderen. Hier kan men ook een combinatie maken van salie en tijm. Bij opkomende verkoudheid biedt saliethee u een mogelijkheid deze de kop in te drukken nog voor u werkelijk ziek bent. Het zal niet altijd uitkomst bieden, maar wie niet waagt, wie niet wint. Hiervoor gebruikt u een kruidenhoning die u ook bij de recepten zult aantreffen. Zowel de thee als de honing in combinatie met vers citroensap helpen het bloed te reinigen, dempen de koorts, helpen bij zowel koude koorts als heftig zweten. Ideaal om te gebruiken bij koorts en verkoudheid. Het helpt ook tegen de zweetaanvallen waar vrouwen in de overgang last van hebben. Gezien de vele toepassingen van salie met azijn verdient het de voorkeur om als eerste hulp bij ongelukjes en ziekten, altijd een fles appelazijn met een bosje salie erin in uw voorraadkast te hebben staan. Deze azijn is ook bij het eten te gebruiken, maak dus tijdig een nieuwe fles als u uw voorraadfles gaat gebruiken.

Hoewel u Salvia Officinalis niet moet verwarren met witte salie, Salvia Apiana, welke u weer niet dient te verwarren met de Salvia divinorum, zijn alle drie de soorten op bepaalde wijze werkzaam. Hoewel het gebruik van Salvia divinorum valt af te raden, wil ik u kort vertellen waarom. De plant komt in het wild voor in Mexico in het Mazatec Gebergte. Hier groeit de plant op schaduwrijke en vochtige plaatsen. De plant is psychoactief en veroorzaakt hallucinaties. Ze werd traditioneel gebruikt door de Mazatec-medicijnmannen. Voor meer informatie kunt u op wikipedia terecht.

Salvia Apiana is de door de Amerikaanse Indianen gebruikte witte salie voor spirituele doeleinden. Deze salie groeit in het zuidwesten van de Verenigde Staten en het noordwesten van Mexico. De plant is veel groter dan de Salvia Officinalis die wij in de keuken gebruiken. De rook van deze salie is antibacterieel. En kan daarom ook heilzaam zijn bij de behandeling van bijvoorbeeld Candida. Witte salie wordt over het algemeen gebruikt om te smudgen.

Zoals gezegd verdient het de voorkeur om salie vers te gebruiken. Daarom zullen we hier een korte beschrijving geven over de teelt van salie. Zelf telen van salie Salie behoort tot de halfheesters en bereikt een hoogte van 40 tot 80 cm. De plant heeft lancetvormige bladeren welke paarsgewijs aan de hoekige en fijn behaarde stengels. Ze hebben een grijsgroene kleur en zijn zeer opvallend geribbeld. Aan de onderzijde van het blad zijn de nerven zeer goed zichtbaar. Indien u een blad tussen uw vingers kneust zult u onmiddellijk de typische geur van de salie gewaarworden.

In de periode van juni tot en met juli verschijnen aan de salieplant paarsblauwe bloemen op de bloestengels. Daarna volgt het zaad. Salie is een meerderjarige plant en overleeft zachte winters. Ze overleeft ook harde winters is mijn eigen ervaring als u er in de herfst voor de ergste koude komt wat stro op legt als isolatie. Hoewel het een meerderjarige plant is wordt hij door veel mensen als eenjarig gebruikt omdat de stengels gaan verhouten. Zelf heb ik hier nooit veel last van gehad en dat ligt denk ik aan het feit dat ik de plant bijna dagelijks gebruikte in de keuken en dus veel blad weg nam, maar ook liet ik de salie die ik voor de keuken en medicinale toepassingen gebruikte niet in bloei komen en zaad zetten. Zodra de bloemstengels verschenen in de planten, knipte ik deze eruit. Ook knipte ik de plant terug zodra ik er erg veel van geplukt had. Hierdoor wordt de aanmaak van nieuwe bladeren bevorderd.

Salie kan groeien in de volle grond, maar ook in potten worden gekweekt. Let er wel op dat Salie, net als de meeste andere gewassen uit het Middellandse Zeegebied een hekel heeft aan natte voeten. Doe daarom bijvoorbeeld een laagje grind onderin de pot waarin u uw salie wil gaan kweken. Bemesten is eigenlijk niet nodig. Vernieuw de planten om de 5 jaar. Voor de tuin zijn er diverse varianten gekweekt, waarbij ik Salvia Officinalis Extrakta even wil noemen voor degenen die etherische olie uit de plant willen winnen.

Als u zelf salie wilt gaan telen kunt beginnen met zaad. Dit is een vrij lastige weg en vereist enige groene vingers. Heeft u die niet, koop dat gerust een plantje bij een tuincentrum. Of in de supermarkt. Deze laatste zijn van mindere kwaliteit, maar als ze in de volle grond worden gezet, komen ze vaak toch tot volle wasdom. Salie wil een zonnige plek in de tuin, maar zoals gezegd, geen natte voeten.